1.Sen gerekmi?
“Her kim özüçe akylyndan azaşýar” diýýändirler, meňkem şoň ýaly boldy. Altmyş alty ýaşa ýetip barýarkam, dil öwrenmäge başladym. Iňlis dili kyn dilem däl diýdiler. Hakykatdanam, başda kynam görünmedi. Ýöne gitdigiçe kynlaşýar, sözleri ýadymda saklap bilemok, çalt ýadaýan, garaz, höwesim gaçyp başlady. Esasy agram salýanam “Altmyşdan soň dutar öwrenip, görüňde çaljakmy?” diýen sowal. Üstesine oglumam: “Gerek bolsa öwrenersiň” diýdi. Agtyjaklar saýraşyp dur, men welin, hyklap otyryn, sakawlabam bilemok. Olar mekdebe gidýär. Isleseler islemeseler iňlisçe biläýmeli. Mekdepde sapaklar iňlisçe, ýoldaşlaram türkmençe bilenok. Onsoň iňlisçe olara gerek, zerur. Maňa welin beýle zerurlyk ýok.
Aslynda, diňe iňlis dilimi? Dünýede ähli zat şol düzgüne görä düzülen dälmi näme? Biz diňe özümize gerek hasaplan zadymyzy öwrenýäris, gerek hasaplan zadymyza berk ýapyşýarys. Bir mysal: Çaga ejesini gowy görýär. Hemmämizem ejemizi gowy gňrýäris. Oňa içimizden, daşymyzdan gowy sözleri aýdýas, aýdasymyz gelýär. Sebäbi eje bize gerek. Ýuwaş-ýuwaş ulalýaň, süýtden aýrylýaň, ejeň gujagynda däl, ýeke ýatyp başlaýaň. Bu saňa ýokuş degýär. Ejeňem beter dözüňden itýär. Öwrenmeli, gürlemeli, çagalar bagyna, mekdebe gitmeli… Senem ýuwaş-ýuwaş ejeňden daşlaşyp başlaýaň. Soň öýlenýäň, özüň kaka bolýaň. Indi ejeňden hasam daşlaşýaň. Gurbannazaryň aýdyşy ýalyrak aýtsak, gelniň ýuwýar köýnegiňi, ejeň dolagyňy ýuwsa armany ýok. Indi sen ejeňe gerek. Seň welin, “göwnüň düzlerde.” Işlemeli, iş bitirmeli, iliňe-halkyňa peýdaly boljak bolýaň. Ejeňe-de “Täk seň üçin dogulmanma düşün ahyry” diýýäň. Sen ejeň garrap barýanynam kän duýaňok. Birdenem ol dünýeden ötýär. Sen içiňi tutýaň. Ejeň bagtyň ekendigine düşünýäň. “Emma seň gözleriň şol bagta zardyr. Eneň soňky demde günäňi öter, emma oň ötdügi saňa jezadyr.” Ýöne gürrüňi jeza hakynda däl, dünýäň gurluşy hakynda edesim gelýär. Hakykatdan ejäň gerekdigi, kakaň gerekdigi olar dünýeden ötenden soň has ýiti bildirýär. Şonuň üçinem olaryň ýokdugynyň, barka gadyryny az bildegimiziň yzasyny çekýäs. Sen gerekmi? Saňa garaýyşam başga. Gerek dälmi? Ýene şoňa görä. Edil iňlis dili ýaly. Dünýäň täsin hem owadan gurluşy bar. Olar gereklik sütünine daýanýar. Sen muňa öýkeläbem oturma. Şahyryň aýdyşy ýaly “Ondan-a kelläň bilen diwary süs, ýa şah çyksyn ýa-da çiş.” Ýene-de aýdylypdyr “Gerekli daşyň agramy ýok.” Gereksiz kime gerek?! Sen eje bol, isle kaka, ogul bol hala-da gyz. Ýöne öz gerekliligiňi duýmak – bu başga. Mydama gerekli bolup ýaşajak bolmak bu-da başga. Gereklidigiňi däldigiňi kesgitlemegem adamyň özüne berilmändir. Ony käte il-günem kesgitläp bilmeýär. Ony diňe Allaň özi kesgitleýär. Şonuň üçin Ýaradanyň ýaradanlarynyň içinde artykmajy bolmaýar. Senem artykmaç dälsiň, gereklisiň. Eger gerekli däldirin öýdäýseňem, Onuň işine goşuldygyň bolar. Bize düşýän paý gereklilik derejämizi mydama galdyrjak bolmaga çalyşmak. Şahyrlardan köp setir getirdim, ýene birini gaty köp gaýtalaýan, Gurbannazar “Gidemden soň gidendigim duýulsyn” diýipdir. Bu maňa dileg ýaly eşdilýär. Şol dilege goşulasym, gerekli bolup ýaşasym gelýär.

2.Öwgi,şöhrat hem biz.
,,Ýene-de öwgümi? Öwgüden ýadadyk“ diýme, dost. Hiç kimi öwmek maksadym ýok, diňe öwgi hakynda oýlanasym, onuň manysyna düşünesim geldi-de...
Hawa, menem owal «Öwgüdir-dä onuň nämesine düşünjek?» diýip pikir edýärdim. Ýöne soňky wagtlar öwgi, şöhrat, şöhratparazlyk meni köp pikire batyrýar, eýgilige bolsun-da hernä. Biziň hemmämiz (bolmanda meniň tanaýanlarym) öwgüni halamyzok, şöhratparazlygy ýigrenýäris. Dostum, şeýle gerek? Emma... bizde bir gylyk bar: - biriniň ýazan zadyny okamazdan öňürrti ony ýazanyň kimdigine seredýäris. Şeýdäýmeseň boljagam däl, dünýe-de ýazyjy-şahyr kän, kitab-a ondanam köp. Öňüňden çykany okap bolanok. Ýitiren wagtyňam jähennem, kä wagt şeýle bir «eserleri» okaýaň welin, dost, ýazyjy, şahyr diýlen millete garaýşyň üýtgäberýä. Gowy eser okanyňda-da ýazan adama hormatyň bilen birlikde, umuman ýazyjylygyň, şahyrlygyň mertebesi göz öňüňde ýokary galýandyr-a. Ana, şoň ters ýüzi bolup geçýär. Onsoň isleseň-islemeseň ýazanyň kimdigine seretmeli bolýar. Tanalýan biriniň ýazan zady bolsa derrew, işdämen okap başlaýaň. Ýazyjy meşhur bolsa, eserine düşünse-düşünmese öwýänlere-de duşulýar. Bolmanda «halamadym» diýmän, «düşünmedim» diýýäň. Mysal üçin, biz „Pablo Pikasso ýa-da Salwador Dali ýaramaz suratkeş“ diýip bilmeris. Ýogsa, dost, olaryň eserleriniň näçerägine düşünýärkäk? Bularyň hemmesini etdirýänem ilki öwgi, öwginiň yzy bilenem gelýän şöhrat dälmi? Ýöne Pikasso şöhratyň hasabyna meşhur däl, elbetde. Diňe onuň şöhraty özüne düşünmeýänlerem baş egdirýär. Onda öwgi, şöhrat gowy zatmy? Göwnüme, kimdir biri: „Erbet zat bolsa oňa ýetjek bolup derde-azara galynyp, hatda kä kişi bihaýalykdanam çekinmän ýörmezdi“ diýýär. Bu elmydama meni akylly-başly oýlanyp, meseläň düýp maňzyna ýetmäge goýmaýan gaharym. Gel, gyzmalygy bir gyra goýaly, dost.
Bir döwürler, heniz ýigrimi bäşem ýaşamadyk ýyllarymyz, biz ýaňy hekaýa, goşgy ýazmaga başlan dost oglanlar bolup, her hepde oturyşyp, biri-birimiziň ýazan zatlarymyzy okaşardyk. Näme gözüň köküni gyryp, beýniň ýülügini döküp, uzak gijäňi ukusyz geçirip ýazan zadyňy başga biri kötekläp dursa ýaraýarmy? Öwüleniňi isleýäň, emma içiňi ýakaýyn diýen ýaly, ... içinden monjuk gözleýädik. Başga birini gowja ýepbekläp öz sowatlylygymyzy, ýiti zehinimizi, talantymyzy görkezmäge çalyşýardyk. Kimdigi anyk ýadyma düşenok, özüm tapanam bolsam, garaz, „Tankytdan peýda ýok, ol ruhybelenligiňi öçürýär, höwesiňi gaçyrýar, geliň biri-birimizi diňe öweliň“ diýen karara geldik. Biz şo wagtlar bäş-alty dagy-ha bardyk, bu pikir hemmämize-de kem ýaramady. Sebäbi biziň joşup-joşup ýazasymyz gelýärdi. Öwgüden beter joşdurýan zat barmy?! Bir salym «öwh-ä öwe» başladyk. Öwere zadam tapýardyk, ýöne bir gezek, (ýene-de mendim öýdýän) bir hekaýa ýazdym. Aramyzda gödekden, gönüsini aýdýan birimizem bardy, o neresse ýaş ýogaldy, hekaýaň golýazmasyny öňe oklap goýberdi-de «Biderek, aýal gybaty ýaly» diýip goýberdi. Aramyzda bir dym-dyrslyk boldy. Birdenem barymyz pakyrda berdik. Şeýdibem «öwmeşek» gutardy. Gutarmalydam. Ýalanyňam ömri uzyndyr welin, çynyň ömrem ondan uzyn bolmasa gysga däldir. Olar ekizler ýaly biri-birine meňzeş bolmasalaram, mydama bile gezýäler. Emel edip olary aýrylyşdyrjak bolsaňam ýaňky biziň bolşumyz ýaly gülkünç ýagdaýa düşýäň. Birazajyk pikirim şaha ýarjak boldy, bagyşla, dost, esasy meselä – öwgi bilen şöhrata dolanyp geleli.
Ýadyma düşýär, bäş ýaşlarymdadym. Ejem, gelnejem, doganlarym dagymyz köplük bolup bir tabakdan palaw iýip otyrdyk. Şonda ejem goňşularymyzyň meň bilen deň-duş oglunyň adyny tutup: «Pylany palawy penjesini dolduryp iýýär. Meň oglum barmagynyň ujy bilen iýýär» diýdi-de maňa söýünç bilen seredip ýylgyrdy. Hiç ýadymdan çykanok, ýogsa ondan bäri elli ýyl geçeňkirläpdir, emma ejemiň meni öwmesi beýle-de dursun, şol pursat nahar iýen tabagymyzyň reňkine çenli ýadyma düşýär, Hytaýyň gülli mejmesidi. Öwgi şeýle zat. Onuň tagamyna, lezzetine taý geljek zat bir barmyka? Şondan soň, mydama, başarsam özümi keseden synlamaga çalyşdym. Egin-eşigim, nahar iýişim, dilime alýan sözlerim, garaz ähli hereketimi elekden geçirjek boldum.
Bir ýerden okapdym ýerine salyp, laýyklap öwüp bilseň, öwlen adamyň beýnisi iň azyndan üç sekuntlap doňýarmyş. Öwgiň ýylanyň jadysy ýaly zatdygynam, şöhratparazlygyň adamy gözli kör edýäninem köp görensiň, dostuum. Nähili beýle bolýar? Onda bu meseläň çözgüdi ýokmy? Meni oba alyp barýan ulagyň magnitofonyndan eşdilýän aýdym hasam pikirimi jemlemäge päsgel berýär:
«Toý, toý, toý,
Sen gamlanma, goý,
Gülüp-oýnalyň
Oý, oý, oý.»
Aýdymyň bu sözleri beýnimi iýip barýar. Şol aýdymyňy öçüräýem diýip bolanok, ulagyň içinde menden başga-da 10-12 adam bar. Belki, olaryň hiç birem bu ýüwel heňi höwes bilen diňleýän däldir, şonda-da maňa galyply sokjaran bolmak. Ýarpy ýolda-da düşüp galýan.
Dost, nähili pikir edýäň, belki öwgini, şöhraty özüň ýörite gözlemeseň bolýandyram. Iliň özi seni öwse, mysal üçin Mylly Täçmyrat, Alty Garly ýaly bolsaň, öwülseň zyýanam ýokdur, belki? Senden soranam bolýan welin, birhili böwrümi diňleýän. Sebäbi özüň suw meýilli bolsaň, oňaryp öwjek ýaranjaň, tamakin tapylar. Senem oňa ynansaň...
Alla janlarym, men-ä kelebimiň ujuny ýitirdim. Dostum, senden syrymy gizlemäýin, eger öwgüni, şöhraty hakykatdanam halamaýan, ýigrenýän bolsam munça gep otaryp oturmazdym. „Bu häsiýet diňe sende däl, köp kişide, gaty köp kişide bar“ diýip, öz-özümi köşeşdirjegem bolýan, käwagt köşeşýänem, ýöne ýene goltugymda ýylan göterip ýören ýaly howsala düşýän. Görşüň ýaly, çykalga-da tapamok. Aglaýyn, güleýin, ýigreneýin, söýeýin – göwnüm rahatlananok.
Ulagdan düşdüm, aýdymam gitdi, toýam. Indi pyýadalap bäş-on minut ýöresem öýe ýetýän, öýe ýetsem, inşalla ünsüm sowlar, belki suw grandymyz döwlendir ýa-da et gutarandyr...
Öýe golaýladymam welin, azan sesi eşdildi. Ikindi namazyna ýetişdim. Dostum, indi yzyny uzaltmaýyn, ýöne Kur'anyň birinji suresinde, bismilladan soň ilkinji setir „Elhamdülillähi Rebbil älemin“ ýagny älemleriň Rebbine hamd bolsun. Arapçada „hamd“ sözi öwgi, şükür, şöhrat ýaly manylary berýär. Men „Hawa, dogry, diňe Allah öwgä mynasyp, ýöne senem Allahyň öwgüsine mynasyp bolaýsaň...“ diýip pikir edenimi duýman galdym. Şobada-da „öwgi“, „şöhrat“ diýilen zatlar başga mana, has gymmatly zada öwrüldi. Men beýle ýönekeý çözgüde garaşmaýardym, emma dostum, bu beýle ýönekeýem däl ýaly-la. Allahyň öwgüsini gazanjak bolup ýaşamak islegiň bolýa, ýöne hany adamlaň öwgüsini inkär edip ýaşajak, işlejek bolup gör, dost. Ýeňil-ä düşmez, üstünlik arzuw edýän, özüme-de, saňa-da, dostum, eziz okyjym.

3.Döküber gelin
Rowaýata meňzeş bolansoň anyk aýtmaly bolýan – bu bolan waka. Waka diýsem geňirägem eşdilýär. Gepiň gysgasy, köçäň bir tarapynda iki sany ýaş gelin, garşysynda-da bili bükülen garryja ene ýaşaýar. Başga-da ýaşaýanlar bar welin, olar bolan ýagdaýa degişli bolmansoň, sanap oturmagyň manysy ýok. Ondan gowsy hapa dökülýn bedreler, gaplar hakda aýdaýyn. Hawa, garry ene howlyň hapasyny bir gaba salyp köçäň gyrasyna çykaryp goýýar, gelinlerem. Ýöne olar hapalaryny bi wagt çak çykaryp, garry enäň gabynyň üstüne döküp gaýdýan ekenler. Bir günem gelinleriň biri şeýdip durka garry ene-de bagyň aňyrsynda kükerlip bir zada güýmenip oturan eken. Ene başyny galdyrýar, gelniňem gözi garra düşýär. Nädendir öýdýäňiz? Galmagal turar-da. Haýran galaýmaly – ene galmagal etmeýär-de, «Döküber gelin, özümjik yzyňy ýygnaşdyraryn» diýýä. Gelin bir ýere girmändir. Gaýdybam, gelinler garryň gabyna hapalaryny dökmäni goýupdyrlar.
Ertekä meňzeýär gerek? Hakykatdygyny anyk bilmesem, menem bu güürrüňi bir dilewaryň tapan owadan hekaýaty bolaýmagam mümkin diýip ikirjinlenerdim. Ýöne durmuş diýlen dilewaryňdan, ýazyjyňdan has güýçli, çeper. Onuň wakalary has çuň bolup çykýar. Onuň düzýän käbir wakalarynyň oýlanyp aňyrsyna çykyp bolanok.
Ene görgüli her gün kişiň hapasyny ýygnaýa-ýygnaýa bizar bolandyr, başga biriniň äsgermezçiligi degnasyna degendir, «Elime düşäýseň bolýar» diýip aňtap ýöräýjek ýaly. «Döküber gelin, özümjik yzyňy ýygnaşdyraryn» diýmek üçin nähili adamkärçilik gerek. Bu adamkärçilik garryň bilini büken durmuş tejribesi, käýine-käýine paltasy daşa degensoň gelen netijesimikä? Ýogsa o gelinlere hetdini tanatmak, gaýdyp şeýle işiň golaýyndan geçmez ýaly töwerege peçan etmek laýygy dälmi? Bihaýaçylyga garşy göreşilmese, çäresi görülmese onuň hasam bujrugy artmazmy? Biz şu düşünje bilen janymyzy ýaka-ýaka saçymyzy agardyp ýörüs dälmi? Arada bir içegen deň-duşymyzy ýatlaşdyk welin, oturanlaň biri «Ogullaryndan janynyň ýangynjyna-da içýändir» diýdi. Lagnatkerde ogul atasyny arakkeş-ä däl, dälem eder. «Döküber gelin...» sözleriň aňyrsyndaky agyny, yzany duýmaga çalyşdygyňça iniň tikenekleýär. Gelinler gaýdyp hapalaryny dökmänmişler. Wah, görgülä şeý diýdireňsoň, gaýdybyň bolarmy? Gelin it ýylgyrşyny edäge-de «Wi-iý» diýip, ertesi ýene öňki bolşuna boluberen bolsa nähili bolardy. «Häzirki zaman gelinlerinden şo-da daş däldir» diýýäniňiz-ä bardyr. Hakykatdanam ene näderdi? «Bular özlerinden bilb-ä utanjak däller» diýip gazap atyna atlanaýardymyka? Ýok, megerem ol tä amanadyny tabşyrýança bihaýalaň yzyny arassalap geçerdi, ýöne ýüzlerine gelmezdi. Sebäbi, hapaň dökülýänini görenden bu işi kimleň etjegini ene aňandyr. Diňe bir aňmagam däl, bet işiň üstünde tutanda-da ýene gelinden garry köp utanan bolaýmasa... Çyn haýa hemişe bihaýadan haýa eder.
Adam ata, How ene Ýere kowlan gününden başlap Ýer togalagy ahyrzamana tarap togalanýar. Ahyrzaman diýilýänem ynsanyň pisliginiň, bihaýalygynyň, şeriniň, azgynçylygynyň... ýene-de pesligiň näçe görnüşi bar bolsa ählisiniň çürbaşa çykmagy dälmi näme? Mundan aňryk tigirlenere halys ýagdaý bolmansoň Ýer okundan sypmaly dälmi? Ahyrzamanam gutulgysyz. Onsoň bu gutulgysyzlykdan nädip halas bolmaly? Bilmedim, ol enäniň nä günleri başyndan geçirip, nädip beýle düşünjä ýetip bilenini, ýöne göwnüme o-da ýokardaky sowallary özüne beren bolaýmasa. Heý, öz hapasyny eltip goňşusynyň gapysyna, onda-da garryja görgüliň gapysyna dökýän gelinler ile peçan edeniň, goh-galmagal turuzanyň bilen pälinden gaýdarmy? Onsoň o görgülä «Olar bilen deň bolmasam bolýar, hapadyr-da süpürseň, ýygnasaň arassalanar-da» diýäýmekden başga näme alaç galýar? Esasy zat ahyrzamanyň bir pursatjygam bolsa ir gelmesine şärik bolmazlyk dälmi? Pis näme? Ýaýnabersinmi? Ýa-da köp zady Allaň boýnuna dakýas, olaram dakaýmalymyka? Ýok, şeri ýaradan Alla haýram ýaradandyr. Haýyr bilen şer hemişe köçede aralaryndan gyl geçmez dostlar kimin tirkeşip ýörler. Sen göreş-göreşme şere şärik bolma. Ine, esasy göreş.

4.Guşjagaz.
Oňa ne jyn urdy, bir gün şäherde ber-başagaý bolup ýörşüne balyjaklar, guşjagazlar satylýan dükana girdi. Nädip gireninem bilmedi. Guşjagazlaryň jürküldisine diň salmanyna-da esli ýyl bolupdyr - şol oglanjykka obaň gaýrasyna gidip goýun bakýan ýyllaryndan bäri näçe ýyl geçdi. Durup bilmedi, biriniň bahasyny sorady. Baha bahanady, jogaby eşder-eşitmez jübsünden pul çykardy. Çagalar-a hezil eder, ejelerem bir çytylar goýar-da. Diýişi ýaly, çagalary guşjagazy görüp guş bolup uçdular. Şäher ýerinde olaryň goýun bakmajagy, guşuň saýraýşyny goýnuň otlap ýörkä diňlemejekleri belli. Ejelerem tamany ödedi. Şol bada "Nämetjekdiň, pul berip? Hapasyny ýygnamagam maňa dertdir-dä" diýdi. Onuň diline gelenem şu jogap boldy: "Ikimiz gygyrşamyzda, guşa gözümiz düşüp utanar ýaly diýip aldym…"

5.Zyñylan çäýnek.
Daýym bardy, gargy tüýdük çalardy, çagalary sünnet ederdi. Hakykatda ejemiň erkek dogany bolmandyr. Tüýdükçi daýymam babamyň doganlarynyň biriniň ogly bolmaly. Ýöne biz o döwürler çaga süýtdeş daýymy, doganoglan daýymy tapawudyny bilemizok. Aslynda onuň tapawudam, belki, ýok bolsa ýokdur. Kakam üçinem tapawudy bolandyr öýdemok. Daýym bilen baglanyşykly gürrüň berjek wakam biz barkak bolup geçipmi ýa-da ondanam öňmi onam anyk bilemok. Daýym o wagtlar goňşy obada däl-de biziň obamyzda ýaşaýan eken. Kakam kolhoz başlygy, daýymam elinde ýüpekçilik brigadiri eken. Bir gün kakam şäherden ýadaw, bitirip bilmedik işine lapykeç öýe gelýär. O wagtlar biziň öýmüz bilen kolhozyň kontorasynyň arasynda tapawut ýok diýen ýalydy. Adamlar kakamy kontordan tapmasa öýe, öýden tapmasalar kontora barardylar. Kakam ýaňy öňüne çaý alan eken, daýymam gelýär-de «Gurçuklara tut ýaprak tapyp bilmedik, şäherde barmadyk howlymyz galmady» diýýär. Kakamam gaharyny kimden çykarjagyny bilmän oturandyr-da «Indi ýapragyňyzam men tapyp bermelimi?» diýýär-de, öňündäki çaýly çäýnegi salýar daýyma tarap. Daýym sesini çykarman çykyp gidipdir. Şol günem goş-kötelini alyp goňşy oba göçüpdir. Kakam ony göçürmejek bolup kän ýalbarypdyr, «Bagyşla gaharyma etdim» diýipdir. Goňşy obada agalarynyň arasyna göçüp barandan soň hem yzyna getirjek bolup kän gatnapdyr, emma daýym etmändir. Öýkesi ýazylyp, kakamy bagyşlasa-da yzyna dolanyp gelmändir.
Häzir daýymam dünýede ýok, kakamam.
Daýym düşekde ýaraman ýatyrka ejem bilen ýanyna barypdyk. Şonda ejem, daýyma «Ýegenleriňe tüýdük çalyp ber, ýogsa bular meni goýanok» diýipdi. Hakykatdan hem jigim ikimiz daýymyň tüýdük çalanyny eşitmändik. Megerem, ejemizi gününe goýmanymyz çyndyr. Daýym bizi gowy görerdi. Hassa ýatanam bolsa göwnümizi ýykmady, ýanjagazynda oturdyp tüýdügini çykardy. Şol günki tüýdügi gargy gamyş tüýdük däldi, häzir gözöňüme getirýän welin, ol naý bolmaly. Aýdyşlaryna görä, daýym Baky Maşak dagy bilen tüýdük çalar eken. Soň anyk bilemok welin, awtomobil heläkçiliginde dişleri döwülýärmi, ýa-da öýkeni keselleýärmi, tüýdük çalmasyny goýýar. Şol gezek welin, daýym şeýle bir zarynladyp tüýdük çaldy, hiç gulagymdan gidenok. Belki, saz diýilýäniň nämediginem men şol gün duýandyryn.
Ynha, indi çäýnekli wakany ýatlap oturşyma kakamy günäkärläp bilemok. Kakamyň gaharjaňlygyna-da şonuň ýaly hem ýüreginiň dözümsizligine-de men belet. Eger şeýle bolmadyk bolsa, daýym ony bagyşlamazdam. Daýyma-da kesir diýesim gelenok. Megerem, ol çäýnegi kakam däl-de keseki zyňan bolsa, göwnüme «Şonuň bilen deň bolmaýyn» diýip yzyna, oba dolanyp gelse-de gelerdi. Gaty-gaýrym sözi ýakynyňdan eşitmek has agyr degendir. Onuň ýene birden gaýtalanmazlygyny isländir. Gatnaşygy ýiterinden howatyr edendir. Emma mesele başga ýerde. Kakamyň daýymyza gaýnag suwly çäýnegi zyňyp ýöreden kolhozam-a ýitip gitdi. Göwne degişenine bir degdimikä? Her kimem degen däldir diýer. Bilýän kakamam bu edenine köp ökünendir. Ýöne olary dirildip getirip bolýan bolsa, şol waka-da gaýtalansa, kakam ýene-de çäýnegine ýapyşaýjak ýaly bolup dur. Sebäbi? Sebäbi olar iş adamlarydy. Olar iş bitirmeli, halka çörek bermeli, zähmet gün paýlamaly, iliň gözüne müýnsiz bakmaly diýen düşünje bilen ýaşapdyrlar. Kakam hiç wagt: «Daýy jan, gel, geç çaý içeli, gurçugam gyrylasy ýok. Gyrylaýsa-da gurçuk gyrylsyn, seň göwnüň gyrylmasyn» diýmez. Bolmalysy hem şeýle. Bolmalysy şeýle bolsa, onda näme üçin olary seýrek duşýan zat ýaly geň galyp, unudyp bilmän ýatlaýarkam?

141

16

1

3

0

Mowzugy VIP edenler:

Chary — 10 sagat vip etdi.24.03.2019 / 12:50:00