15:02 Mowzuk

Bäsleşik tamamlandy. Ähli gatnaşan agzalara öz minnetdarlygymy bildirýärin. Ilki bilen soraglaryň jogaplary bilen tanyşdyraýyn (indi ýalňyşlyk goýberen däldirin diýip umyt edýän, harp ýalňyşlary hasaba almasaň

)

1. Bize mälim bolan maglumatlara görä, gadymy Müsürde üçek üçin tutuş jaýy beripdirler. Näme üçin?
Jogap: Sebäbi Müsürde üçek üçin agaçlar ýok eken, palçyk bolsa köp

2. Köp ýurtlarda kagyz sözi meňzeş aýdylýar. Meselem, nemesçe - "papir", iňlisçe "peýpe", fransuzça- "papýe". Ählisi bir sözden gelýär. Haýsy söz? Näme üçin?
Jogap: Papirus sözünden gelip çykýar. Gadymy Müsürde hatlar papirusa ýazylypdyr.

3. 3000 ýyl öň ýaşap geçen faraon Tutan Hamonyň mazaryndan birnäçe müň kg agramda altyn zatlar tapyldy. Ýöne demirden 3 zat: kellesiniň aşagyna goýulýan podstawka, demir hanjar we bilezigiň ildirgiji. Näme üçin demir zatlar az?
Jogap: Müsürde demir ýok eken, şonuň üçinem gymmatly metal hasaplanylypdyr.

4. Haýsy grek gahrymany şu sözleri diýip biler: "afinylylar, men gämini uzakdan tanaýan. Meniň bu elhenç reňkli ýelkeni görenimden ölenim gowy. Meň oglum öldi. Nägehana nälet bolsun. Mundan artyk ýaşasym gelenok we ýaşabam bilmerin"
Jogap: şa Egeý

5. 3000 ýyl öň gadymy Müsürde, Derýaaralykda başlangyç synp okuwçylar ýazmagy köp ýyllap öwrenipdirler. Tersine şol wagtky gadymy şäher Biblo, Tir we Sidonda okuw başlanyndan soň birnäçe hepdede ýazmagy başarypdyrlar. Näme üçin.
Jogap: Müsürde we Derýaaralykda ieoroglifler bolupdyr. Ady agzalan o şäherlerde elipbiý ulanypdyrlar

6. Greklerde winonyň arassa özüni içmän suw garypdyrlar. Olar arakhorlugy ýazgarypdyrlar. Gomeriň haýsy poemasynda, haýsy hadysada winonyň betbagtçylyga ertýäni görkezilýär?
Jogap: ("Odisseýa" poemasynda ýekegöz döwüň gözüni içirip ukladyp kör edýärler...)

7. Iki hindi bir stoluň başynda otyr. Olaryň gürrüňine seretseň olar ganym dulman. Ýöne näme üçindir olar ýylgyrýarýylgyrýarlar we ýüzlerinde ýigrenç ýok:
- Bu meniň iň oňat ýeňşim boldy, meň pilim seň pyýadalaryňy basgylany ýadyňdamy?
- Hawa, ýöne şol wagt meniň atlylaryň seniň tylyňa geçip, seniň atlylaryňy ýok etdi.
- Ýöne ol uzak dowam etmedi...
Gürrüň haýsy söweş barada barýar?
Jogap: küşt tagtasyndaky söweş

8. Siziň öňüňizde injir, sogan, ördek, kartoşka, sarymsak, üzüm, hurma, mekgejöwen, pomidor, bal. Şularyň haýsy üçüsi müsürlileriň iýmiti däl?
Jogap: kartoşka, mekgejöwen, pomidor

9. Bu ösümligi Amerikadan Ýewropa getirenlerinde her ýurt ony özüçe atlandyrypdyr. Iňlisler - "batato" - batato bakja ekinine meňzedipdirler, fransuzlar - "pol" - ýerdäki alma, italýanlar - "tartufel" - trýufel kömelegine meňzeş. Rossiýa ony Pýotr I getiripdir. Bu näme?
Jogap: kartoşka

10. Grekler we slowýanlar ony zäherli ýylan çakanda derman hökmünde ulanypdyrlar we şonuň üçin ony "ýylan oty" diýip atlandyrypdyrlar. Müsürde piramidalar gurlanda gullara günde bu özümligi beripdirler. Onuň Watany Orta Aziýa. Ol haýsy ösümlik?
Jogap: sarymsak

11. Bu ekin birnäçe deňiz başdan geçirmelerine sebäp boldy. Ol sebäpli bosfor geçelgesinde deňiz ýalpaklygyna çöken Dneor gämisi ikä bölündi. Heläkçiligiň sebäbi gäminiň koýutalaryna doldurylan bu ösümligiň tohumy boldy. Gämi suwdan dolanda tohum suwa çişip ulalyp başlady we ahyrynda demir armaturalar çydaman gämi ikä bölündi. Ol haýsy ösümlik?
Jogap: goroh

12. XIX asyryň ortalaryna çenli bu ösümlik bag we otag bezeg ösümligi hökmünde tanalypdyr. Günorta Amerikada ýabany ösýän bu ösümligiň miweleri nohutdan uly däl we gyzyl smorodiba ýaly asylyp dur. Ösümligiň dünýä ýaýramagy örän kyn bolupdyr. Ony öz watandaşlary indeýler halamandyrlar. Ony italýanlar "altyn alma", fransuzfransuzlar "söýgi almasy" diýip atlandyrypdyrlar. ABŞ-da garaşsyzlyk urşy wagtynda Waşingtonyň aşpezi bolup ýerleşmegi başaran iňlis içalysy şol wagt awuly hasaplanan bu ösümligiň miwelerinden Waşingtona nahar taýýarlaýar we ony awulap öldürmekçi bolýar. Waşingtonyň awulanandygy barada haty ýazyp, öz janyna kast edýär, emma Waşingtona bu nahar örän ýarapdyr. Ol haýsy ösümlik?
Jogap: pomidor

13. Bu şahsyýet doglan wagty öldürilmelidi. Ony faraonyň gyzy terbiýeläp ýetişduňirýär. Ol öz halkyny Müsürden alyp çykýar. Dagda hudaý bilen gepleşýär. Onuň keramatly hasasy bar. Ol kim?
Jogap: Musa pygamber

14. Bolan Wawilon şasy
Meşhur güýçli patyşasy
Goran gulçulykdan halky
Kanunlary ýazan ilki (kim?)
Jogap: Hammurapi

15. Ykbal ony uzaklara atardy
Aýra saldy aýalyndan oglundan
Attikanyň şalyk täjin göteren
Ýöne näçe howluksa-da öýüne
Tiz dolanmak gelmändir oň golundan
Jogap: Odisseý

Onda näme, indi ýeňijilerimiz we ýaryşa gatnaşyjylarymyz bilen tanyş bolaýalyň:

Ýeňijiler:

1.Topban 7 dogry
2. Mahri (jynjagaz) 6 dogry
3. Awara 5 dogry

Gatnaşyjylar:

1. Bezzza - 3 dogry (150 ball)
2. Oraz_turkmen - 3 dogry (150 ball)
3. Ter stegen - 2 dogry (100 ball)
4. Khabib - 1 dogry (50 ball)
5. ♡...BaJana...♡ - 1 dogry (50 ball)

Ine netijeler, dogrymy aýtsam, gyzykly soraglara gyzygyp jogap berjek köp bolar öýtdüm, ýöne beýle bolmady. Ýeri bolýarda, gatnaşanlara sag bolsun aýdýan. Indiki gezeklerde hasam işjeň gatnaşarsda. Jogap berişiňizem tijärsiňizdä :-) Men-ä siz öwrenmejek bolsaňyzam, öwretmekden ýadaman, bermezek taňrydan, irmezek awçy diýlişi ýaly :-)