Habarda aýdylşyna görä, günlerde bir gün, Resul alaýhyssalam daň namazyny okady we münbere çykyp, sahabalara wagyz-nesihat etdi. Ol: «Eý, möminler! Siziň biriňiziň meniň bilen dawaňyz ýa-da göripçiligiňiz barmy?» diýdi. Onuň bu sowalyna hiç kim seslenmedi. Ol sowalyny ikinji gezek gaýtalady. Bu sapar hem hiç kim sesini çykarmady. Onsoň ol bu sowalyny üçünji gezek gaýtalady. Bu sapar Ukaşa atly sahaba ýerinden turdy we: «Eý, Allanyň resuly! Meniň bir dawam bar» diýdi. Resul alaýhyssalam: «Aýt» diýdi. Ol: «Bir gün siz sapardan gelýärkäňiz, düýä münjek bolanyňyzda, meniň arkama gamçy bilen urduňyz. Şonda meniň arkam gaty agyrdy.
Eý, Allanyň resuly! Siz bu sowalyňyzy üç gezek gaýtalamadyk bolsaňyz, men bu gepi size aýtmazdym» diýdi. Resul alaýhyssalam hüjrä (öýüne) bir kişini gamçy alyp gelmegi üçin iberdi. Ol kişi baryp gamçy sorady. Aýallar: «Gamçy näme üçin gerek boldy?» diýip soradylar. Ol kişi: «Ukaşa pygamberden aryny almak isleýär» diýdi. Aýallar gaýgylandylar. Ol kişi gamçyny getirdi. Pygamber alaýhyssalam ony eline aldy we Ukaşa berdi. Pygamber alaýhyssalam: «Eý, Ukaşa! Men seni nähili uran bolsam, sen hem meni şonuň ýaly edip ur» diýdi. Ukaşa: «Bu ary beýle almak dürs däl. Çünki ol gün siz düýäniň üstündediňiz, men bolsa ýerdedim. Eýse, ýokardan urlan urgy bilen aşakdan urlan urgy deň bolarmy?» diýdi.Pygamber alaýhyssalamyň özi münberden aşak düşdi, Ukaşany bolsa münberiň üstüne mündürdi. Pygamber alaýhyssalam oňa: «Ur» diýdi. Sahabalar ýyglaşdylar. Ukaşa: «Eý, Allanyň resuly! Ol gün meniň egnim ýalaňaçdy. Şonuň üçin egnim gaty agyrdy. Sen donuňy çykar. Kasas (ar almak) rast (dogry) bolsun» diýdi. Sahabalardan agy peýda boldy. Resul alaýhyssalam donuny çykardy we egnini ýalaňaçlady. Sahabalar dady-perýat etdiler. Hezreti Abu Bekr: «Eý, Ukaşa! Sen ol gamçyny meniň ýüzüme, gözüme ur. Gamçy Resul alaýhyssalamyň gutly tenine degmesin» diýdi. Omar, Osman, Aly (Allatagala olaryň hemmesinden razy bolsun!) ýyglaşyp: «Meni ur» diýdiler. Resul alaýhyssalam: «Eý, ýaranlarym! Siziň maňa ýüregiňiz awaýar. Emma kasas (ar almak) maňa degişli bolsa, ol size rowa bolmaz» diýdi. Ukaşa Pygamber alaýhyssalamyň egnini ýalaňaç gördi we: «Eý, Allanyň resuly! Meniň maksadym kasas däldi. Meniň seniň arkaňdaky pygamberlik möhrüni görmek arzuwym bardy. Siz maňa rugsat beriň. Men ol möhri öpeýin. Men seni geçirdim» diýdi. Pygamber alaýhyssalam oňa rugsat berdi. Ukaşa ol möhri öpdi. Sahabalaryň hemmesi bu wakanyň beýle tamam bolmagyna begendiler. Olar Ukaşa: «Berekella» diýdiler. Aýdypdyrlar: Bu wakadan birnäçe gün soň, widag haj (hoş-laşyk hajy)65 boldy. Pygamber alaýhyssalam düýäniň üstünde otyrdy. Onda wahy (gizlin habar) agyrysynyň eseri bildirdi. Muhajirler we ensarlar onuň degresinde durdular. Resul alaýhyssalam: «Bu gün men siziň diniňizi doly kemala getirip berdim, size berjek nygmatlarymy tamam etdim we men size dinlerde yslam dinini mynasyp bildim» diýen aýaty okady. Käbir sahabalar Pygamber alaýhyssalamyň bu sözüni eşidip begendiler. Emma Abu Bekr (Allatagala ondan razy bolsun!) gynandy. Sahabalar: «Eý, Abu Bekr! Bu gün näme üçin gynanmaly gündür?» diýdiler. Hezreti Abu Bekr: «Bu gün size söýünjili gündür. Emma meniň bilýänimi siz bilýän bolsaňyz bu gün begenmezdiňiz. Biliň, Muhammedi biziň aramyzdan çykarjak bolýarlar. Bizi onuň bilen aýralyga duçar etmekçi bolýarlar» diýdi. Abdylla ibn Mesgut şeýle aýdypdyr: «Hijretden soňky ýyl Resul alaýhyssalam hassa boldy. Ol jemagat namazyna baryp bilmedi. Ol hezreti Abu Bekre: «Sen sahabalara ymamlyk et» diýip rugsat berdi. Bilal (Allatagala ondan razy bolsun!) azan çekdi. Sahabalar ýygnandylar. Şol wagt Resul alaýhyssalamyň hassalygy az-kem peseldi. Ol Fazl ibn Apbasa: «Meni metjide eltiň» diýdi. Onuň bir golundan Fazl, bir golundan bolsa Aly tutyp, metjide eltdiler.
Hezreti Abu Bekr Resul alaýhyssalamy görüp, onuň ýanyna bardy. Resul alaýhyssalam: «Eý, Abu Bekr! Sen ymamlyk et» diýdi. Hezreti Abu Bekr ymamlyk etdi. Resul alaýhyssalam oňa uýup, namazyny ödedi. Soňra Resul alaýhyssalam öýüne gaýtdy. Gün geçdigiçe Resul alaýhyssalamyň derdi güýçlendi. Onuň gyzyl ýüzi saraldy we gül ýaly reňki soldy. Jebraýyl alaýhyssalam bir hoja (gul eýesi) keşbine girip, onuň üstünde durdy. Ezraýyl alaýhyssalam bir çarwa arap ýaly bolup öýe girdi. Ol dyzyna çöküp oturdy, soňra ýuwaşlyk bilen Resul alaýhyssalama ýakyn geldi we Resul alaýhyssalamyň gulagyna sözledi. Ezraýyl alaýhyssalam öýden çykdy. Resul alaýhyssalamyň haly beterleşdi. Ol köp ah çekip, ýyglady. Sahabalaryň hemmesi ýyglaşdylar we: «Eý, Allanyň resuly! Siziň ýanyňyza gelen ol arap kimdi? Ol size näme aýtdy? Onuň sözlerinden soň siziň ýagdaýyňyz näme üçin beterleşdi?» diýdiler. Resul alaýhyssalam: «Eý, meniň ýaranlarym! Eý, meniň dostlarym! Ol gelen meniň garyndaşym Ezraýyldy. Şu wagt meniň doganym Jebraýyl hem üstümde häzir bolup dur. Ol maňa: «Eý, Muhammet! Bizden ummatyňa salam aýt. Olar bogaz (bokurdak) üçin imany elden çykarmasynlar. Şeýtana hem nebse eýermesinler. Allatagala şek getirmesinler, oňa bir zady şärik etmesinler. Göni imana berk ýapyşsynlar. Ölümi unutmasynlar. Töhmetden we göripçilikden daşda dursunlar. Şerigat hökümlerini berk tutsunlar. Dünýä köňül baglamasynlar. Hudaýtagalanyň sözüne hormat goýsunlar. Ogul-gyz, aş-çörek atasy bolmasynlar, dini-yslam atasy bolsunlar. Ýaramaz ýoldaşdan çekilsinler. Bäş namazy wagtynda ödesinler. Gullarymy ýagşy tutsunlar. Garyp-gasarlara rehim etsinler. Ýetimlere mähriban bolsunlar. Gaýgy-gamlarynyň derdini paýlaşsynlar. Ölümi ýatlap dursunlar. Kyýamat işini bitirsinler» diýip aýdýar» diýdi. Sahabalar gaty ýyglaşdylar. Resul alaýhyssalam: «Eý, sahabalar! Men size niçik pygamberdim?» diýdi. Olar: «Eý, älemdäkileriň çyragy! Sen bize ata-eneden mähribanrakdyň. Sen halaýygy şerigata ündediň. Ummata sünnet we parz öwretdiň. Ýetimlere atalyk etdiň. Ejizleri ekdilediň. Muhajirlere we ensarylara terbiýe berdiň. Adamlary we perileri (döwleri) Allatagalanyň dinine çagyrdyň. Ýolsuzlara ýol görkezdiň. Boýnuýogynlary göneltdiň. Göni ýoldakylara şerigat göwherini bagyşladyň. Şirk we pitne tuguny ýere çaldyň. Älemi ylym bilen ýagty etdiň. Şeýtany adyllyk bilen kowduň. Mugjyzalar (keramatlar) görkezdiň: aýy ernek (barmagyň bilen yşarat etmek) bilen ýardyň, lal bolan oglany sözletdiň, guran miwesiz agajy dileg bilen gögertdiň, oňa miwe getirtdiň, bir bölek daşa Allatagala taryp aýtdyrdyň, dowzaha düşjekleri uçmah ýoluna gönderdiň» diýip, eňräp başladylar. Üç günden soň ölüm perişdesi – Ezraýyl ýene geldi. Resul alaýhyssalam bibi Äşäniň dyzyna ýassanyp ýatyrdy. Bibi Patma, emir Hasan we Hüseýin onuň gaşynda otyrdylar. Ezraýyl alaýhyssalam gapa geldi we hormat bilen: «Eý, pygamberlik we ilçilik öýüniň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun! Eý, adamlaryň ykbalyna jogapkär bolan we mertebe eýesi bolan öýüň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun! Eý, mähribanlyk we sahylyk öýüniň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun! Eý, ýigitlik we salamatlyk öýüniň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun! Eý, hormat-yzzat we uluglyk (seýitlik) öýüniň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun! Eý, rehimdarlyk we bagtlylyk öýüniň adamlary, size Allatagalanyň salamy bolsun!» diýdi.

Dowamyny hem goýjak gijiräk !

141

15

2

4

0

Mowzugy VIP edenler: