Gorkut ata şeýle söýlemiş: −

Tañry-Tañry diýmeýinçe, işler oñmaz.
Kadyr Tañry bermeýinçe, är baýymaz.
Başda ýazylmasa, gul başyna kaza gelmez.
Ajal wada ermeýinçe, kimse ölmez.
Ölen adam direlmez, çykan jan geri gelmez.

Bir ýigidiñ gara dag ýumrusyça maly bolsa,
Ýygar, düýrer, talap eýlär,
Nesibinden artygyny iýe bilmez.
Ulaşyban suwlar daşsa, deñiz dolmaz.
Tekepbirlik eýeleýeni Tañry söýmez.
Köñlüni ýuja tutan ärde döwlet bolmaz.
Ýad ogly saklamak bile ogul bolmaz,
Boý alanda gider, gördüm diýmez.

Külden depe bolmaz.
Gara eşek başyna uýan ursañ, gatyr bolmaz.
Çora don geýdirseñ, hatyn bolmaz.


Gorkut ata şeýle söýlemiş:

Ýapa-ýapa garlar ýagsa, ýaza galmaz.
Ýapagyly gökçe çemen güýze galmaz.
Esgi pamyk biýz bolmaz,
Garry duşman dost bolmaz.
Gara güýje gyýmaýynça, ýol alynmaz.
Gara polat uwz gylyjy çalmaýynça, ýagy dönmez.
Är malyna gyýmaýynça, ady çykmaz.
Gyz eneden görmeýençe, öwüt almaz.
Ogul atadan görmeýinçe, supra çekmez.
Ogul atanyñ ýetidir, iki gözüniñ biridir.
Döwletli ogul gopsa, ojagynyñ közüdir.
Ogul dagy neýlesin, ata ölüp mal galmasa.
Ata malyndan ne peýda, başda döwlet bolmasa.
Döwletsiz şerinden alla saklasyn, hanym, sizi!

Däde Gorkut ýene şeýle söýlemiş:
− Sarp ýörerken, Gazylyk ata,
Namart ýigit müne bilmez, müninçe münmese ýeg.
Çalyp keser uwz gylyjy,
Muhannesler çalynça, çalmasa ýeg.
Çalabylen ýigide ok bilen gylyçdan, bir çomak ýeg.
Gonagy gelmeýen gara öýler ýykylsa ýeg.
At iýmeýen ajy otlar bitmese ýeg.
Adam içmez ajy suwlar, syzynça, syzmasa ýeg.
Ata adyny ýöretmeýen hoýrat ogul,
Ata bilinden ininçe, inmese ýeg,
Ene rehmine düşünçe, dogmasa ýeg.
Ata adyny ýöredende, döwletli ogul ýeg.
Ýalan söz bu dünýäde bolynça, bolmasa ýeg.
Gerçekler üç otuz on ýaşyny doldursa ýeg
Üç otuz, on ýaşyñ-da dolsun!
Hak size ýaman getirmesin!
Döwletiñiz paýende bolsun, hanym heý!

Däde Gorkut söýlemiş, hany göreýli näme söýlemiş:
− Gidilen ýeriñ otlaglaryny keýik biler.
Giñez ýerler çemenlerini gulan biler.
Aýry-aýry ýollar yzyny düýe biler.
Ýedi derýa koklaryny tilki biler.
Tüýn bile kerwen geçdigini torgaý biler.
Ogul kimden boldugyny ene biler.
Äriñ agyryny, ýeñilini at biler.
Agyr ýükler zähmetini gatyr biler.
Niräñ syzlasa, çigin biler.
Gafyl başyñ agyrysyny, beýni biler.
Golça gopuz göterip, ilden-ile,
Begden-bege ozan gezer.
Är jomardyny, är näkesini ozan biler.
Iliñizde çalyp aýdan ozan bolsun.
Azyp gelen kazany Tañry sowsun, hanym, heý!

Däde Gorkut ýene söýlemiş, göreli, hanym ne söýlemiş:
Agyz açyp öwer bolsam,
Üstümizde Tañry görkli.
Tañry dōsty, din serweri, Muhammet görkli.
Muhammediñ sag ýanynda namaz kylan
Äbubeker syddyk görkli.
Ahyrky otuz paranyñ başydyr, ”ämm عم “görkli.
Hyjjysy bilen düz okalsa, ”ýasin” görkli.
Gylyç çaldy, din açdy,
Şahy merdan Aly görkli.
Alynyñ ogullary, pigamberiñ agtyklary
Kerbela ýasysynda, Ýezidler elinde,
Şehit bolan Hasan bilen Huseýin,
Iki gardaş görkli.
Ýazylyp-düzlüp, gökden iýndi,
Tañry älemi Gurhan görkli.
Ol Gurhany ýazdy-düzdi,
Ulamalar öwrenýänçä köýdi-bişdi,
Alymlar serweri Osman ibn Äffan görkli.
Alçak ýerde ýapylypdyr,
Tañry öýi Mekge görkli.
Ol Mekgä-ýe sag barsa, esen gelse,
Sydky bütin hajy görkli.
Anna güni okalýan ”hutba” görkli.
Gulak berip diñlenende ”ymmat” görkli.
Minarada ýañlananda, ”fakyh” görkli.
Dyzyny basyp oturanda, halal görkli.
Dolumyndan agarsa, baba görkli.
Ak süýdüni doýa emdirse, ene görkli.
Ýanaşyp ýola girende, gara bugra görkli.
Söýgüli gardaş görkli.
Ýañal ala öý ýanynda dikilse gerdek görkli.
Uayýnja tanapy, ogul görkli.
Kimsä meñzemedi, jümle älemi ýaradan,
Alla, Tañry görkli.



Gorkut atanyñ Salyr Gazan alpa bagyşlap aýdany:

«Gazgurt dagdan oñkyýr daşy ýugarlatdy,
Salyr Gazan otur baryp garbap tutdy,
It-Beçene görüp any, ysgyndan gitdi,
Alplar, begler gören barmu Gazan kibi?

Bir Gazana kyrk bir atlyk atyn saldy,
Ol Gazanny sol eli bilen aldy,
Sag eli bilen ile ulaşturdy,
Alplar, begler gören barmu Gazan kibi?

Gök asmandan inip geldi tiýnli ýylan,
Her adamy ýuwdar boldy gören zaman,
Salyr Gazan başyn kesdi bermeý aman,
Alplar, begler gören barmu Gazan kibi?

Otuz-kyrk müñ leşger bilen Gazan baryp,
It-Beçene illerini geldi gyryp,
Bir niçesi gutuldylar köp ýalbaryp,
Alplar, begler gören barmu Gazan kibi?

Türk we Türkmen, Arap-ajam raýatlar,
Gazan kyldy musulmanlara terbiýetler,
Kafyrlarny gyrdy o şol köp fursatlar
Alplar, begler görgen barmu Gazan kibi?

Andan hünär göterdiler barça uly,
Bagzylarga orun berdi sagu soly
Bizge boldy kamug iliñ orny diñli,
Alplar, begler görgen barmu Gazan kibi?

Saba Gorkut, öler bolduñ, indi bilgil
Ol Gazanyñ döwletine doga kylgyl,
Kerwen gitdi, köp giç galdyñ ýola girgil
Alplar, begler gören barmu Gazan kibi?»

202

10

2

4

0

Mowzugy VIP edenler:

✿Nazli✿ — 1 sagat vip etdi.03.12.2019 / 08:20:49