Kurany Kerimde kosmos (gök) ýedi gat diýlip düşündirilýär. Göýä kiçi bir Gün ulgamynyň nusgasy bolan atomlaryň hem daşyndaky periody ýedidir. Himiýa ylmyndaky açyşlar bizi atom äleminiň iňňän inçe syrlary bilen tanyşdyrýar. Professor Feýnmann “Fizika barada makalalar” atly kitabynyň sözbaşynda “Öwrenýän her bir täze zadymyz, bizi ýaňadan jahalata gömýär” diýýär. Maddy älemiň inçe syrlaryny açyş etmäge jan edýän adam ogly, täze açmaga, entekler juda köp zady bilmeýändigine düşünýär. Mysal üçin maddanyň iň kiçi bölegi hasaplanyp, “Bölünmez” diýen manyny aňladýan atomyň 200 dürli bölejikden ybaratdygy anyklandy. XIX asyryň başlarynda 10 dürli element bilinýän bolsa, 20 asyryň başlarynda eýýam 90 dürli element tapylýar. Häzir bolsa tebigatda bar bolan 92 elementden başga-da elementler tapylyp dur. Atomyň içi boş diýen ýalydyr. Bar agram merkezde jemlenen. Ol ýere “ýadro” diýilýär. Ýadroda proton we neýtronlar bar. Ýadro bilen elektronlaryň arasyndaky uzaklygy has oňat göz öňüne getirmek üçin, şu mysala ýüzleneliň: atom bir futbol meýdançasy ýaly ulaldylsa, ýadro bu meýdançaň ortasyndaky topjagaz ýaly bolar. Elektronlar bolsa stadionyň daşyndan aýlanar. Ýne, şol stadionyň ortasyndaky topjagaz, stadionyň agramyny özünde jemleýär. Gün, Ýer we beýleki planetalar diňe Gün ulgamyny emele getirýär. “Akmaýanyň ýoly” galaktikasy Gün ulgamyndan 100 million esse ulydyr. Bu hasaplamalar we maglumatlar arkaly Älem we onuň Ýaradyjysy has ýakyndan tanalmaga çalşylýar. Älemiň asyl ululygy nähili? Älem näçe ýaşynda? Megerem bulary Beýik Biribardan başga hiç kim bilmese gerek.

Çeşme: Ýagmyr

478

52

27

15

0

Mowzugy VIP edenler: