10:02 Mowzuk

Hezreti Fatyh Soltan Mehmet, Istambuly basyp almagyň planlaryny düzýärdi. Entek ýaňy 21 ýaşyndaky hökümdar, Istanbuly basyp almazdan öň halkyny barlamak isledi. Ertiriň ir sagatlarynda eşiklerini üýtgedip, Osmanlynyň baş şäheri Edirnede bazara çykdy.
Bazaryň bir çetinden girip söwda etmäne başlady. Birinji dükana baryp bir zat aldy. Ikinji bir zady almak isläninde, dükanyň eýesi bermedi. Dükanyň eýesi Fatyhy tananokdy. Fatyh harytdygyna garamazdan, näme üçin bermedigini sorady.
Ol adam:
-Men saňa bir zat satmak bilen irdenki söwdamy etdim, ikinji aljak zadyňy garşydaky dükandan al. Çünki ol entek , irdenki söwdasyny eden däldir, diýdi. Fatyh muňa begenipdi. Beýleki dükana bardy, bir zat aldy. Emma ikinji bir zady almak islände, ol hem bermän goňşy
dükana ugratdy. Şeýle gidişi bilen, Hezreti Fatyh uly bazary başdan soňuna çenli aýlandy. Hemmesinde-de şol bir jogaby eştdi.
Alan azyklaryny medresede ylym alýan talyplara ugradan soltanyň, özi hem köşge gelip Allaha sejde etdi we şeýle diýdi:
- Eý Allahym saňa şükürler bolsun. Maňa şeýle birek-biregi alada edýän millet yhsan etdiň. Şeýle milletim bilen diňe Wizantiýany däl, tutuş dünýäni basyp alaryn, diýdi we Istanbuly basyp almak planlaryny taýynlap başlady.
51 güne çeken gabawdan soňra Wizantiýa, Akşemseddin Hezretleriniň-de öz gatnaşmagynda basylyp alynýar. Istambul alynanyndan soň, Osmanly döwletiniň merkezi Edirneden Istambula geçirildi.

Terjime.

Mowzugy VIP edenler:

Hakykatda Stambul alynmazdan ozal Kici Aziyada we Balkanlarda bir birinin aladasyny edyan, bir turk milleti yokdy. Birgiden beglikler Anadolyda Imperiya gurmak ugrunda goreşyardi. Dini onşuksyzlyklaram ustesine. Bu sebapden bir birinin aladasyny etmek beylede dursun bir birine gylyc urdular. Gardaş gany kop dökuldi. Sonra Stambuly Osmanly begligi aldy we Imperiya derejesine galdy, Anadolyda kici beglikler ayrylyp bir Imperiya guruldy. Yone munun bilenem bir milli ruh orta cykmady. Asyrlar boyy dini we syyasy dawalar sebapli turkler bir birini capdylar. Dine Osmanly imperiyasy yykylmaga az galanda Turkçulik we Turancylyk ideyalary döredi we calt guyclendi. Araplaryn Osmanla donuklik etmegi bilenem Turklerin arasynda Milletcilik Yslamcylykdan has öne cykmaga başlady. Şondan soñ turkler bir birini çapmagy azaltdylar we bir ruhda birleşmage yykgyn edip başladylar. Dowrumizde Turkiyeli Turkler umuman bir milli ruhda birleşen yagdayda diyip aytsak yalnyş bolmasa gerek.
Yokarky hekayatda Mehmet ikinjiñ milletim diyip buysanmagy dar manyda dogry bolup biler. Yagny Osmanly dowletinin şol wagtdaky cäginde. Emma bir birinin aladasyny edyan milletim bar diymegi şol wagtdaky Anadoly, Arap yurtlary, Balkanlarda yaşayan Turk halkyny öz icine alyar diymek taryhy yoymak bolar.

Sheyle agzybirligin bar yerinde basharylmajak mushgil yok bolsa gerek